МКУ "Мегино-Кангаласская МЦБС им. И.М.Сосина"
Тюнгюлюнская библиотека
Сонуннар \ Новости \ News
"Ыраастык суруйуох" күрэххэ аналлаах тиэкистэр
Саха сирэ
Саха сирэ 3083,523 тыһыынча көс иэннээх, Европа 8 государствотын: Францияны, Австрияны, Германияны, Италияны, Швецияны, Англияны, Финляндияны, Грецияны бииргэ холбообут caҕa иэннээх киэҥ сир. 1992 с. муус устар ый 27 күнүгэр сувереннай Саха Республикатын Конституцията (Төрүт Сокуона) олоххо киирбитэ. Ханнык баҕарар государство курдук, биһиги республикабыт былаахтаах, гербэлээх уонна гимннээх.
Өлүөнэ очуостара
Саха сирин биир кэрэ көстүүлээх сирэ — Өлүөнэ очуостара буолаллар. Бу саха норуотун киэн туттар Ытык сирдэриттэн биирдэстэрэ. Билигин манна араас дойдулартан туристар анаан-минээн көрө-истэ, күүлэйдии кэлэллэр.
Саха сирин улуустара Саха сиригэр 34 улуус, 365 нэһилиэк баар. Улуустары киин, арҕаа, coҕуpyy, хотугу диэн араараллар.Саха сирин саамай улахан иэннээх улууһа — Өлөөн. Саамай кыра сирдээх улуус — Мэҥэ Хаҥалас. Саха сирин куораттара — Дьокуускай, Мирнэй, Алдан, Нерюнгри, Томмот, Ленскэй, Верхоянскай, Бүлүү, Орто Халыма, Өлүөхүмэ, Покровскай, Ньурба.
|
Сүгүрүйэбит кыайыы саллаатыгар
Тыыннааххын сүрэххэ
Сахаттан бастакы Дьоруойбут,
Норуоккун ааттаппыт Сүөдэрбит,
Төрөөбүт Баатараҥ умнубат,
Сыл-хонук ааһарын аахсыбат.
Күөх мыраан угуйар үрдүгэ
Эр санаа дьулуурун иҥэрбит,
Үс үрэх үлүскэн сүүрүгэ
Ол Днепр долгунун өскөппүт.
Уот курбуу аннынан харбааҥҥын,
Өһөхтөөх өрүһү туорааҥҥын
Өстөөҕү умсары баттааҥҥын
Кыайыыга үктэли уурбутуҥ.
Төрөөбүт дойдугар тапталыҥ
Кэнчээри ыччакка салҕанар,
Эн ааккын ааттааннар, нөргүйэн
Оҕолор сибэкки уураллар.
Саас аайы туруйа буолаҥҥын
Алааһыҥ үрдүнэн ааһаҕын,
Ахтылҕан кутуллар хаһыыта
Эҥсиллэр сүрэххэ аһыынан.
Лидия Андросова
Алтынньы 24 к., 2019 с.
Анемподист Иванович Софронов - Алампа 135 сааһа










Саха литературатын төрүттээбит классик суруйааччыларын биирдэстэрэ уһулуччулаах суруйааччы, тыйаатыры төрүттээччи, тылбаасчыт, кириитик, бөлүһүөк – А.И. Софронов – Алампа быйыл 135 сылын туолар үбүлүөйдээх сыла. Анемподист Софронов уус –уран литература бары көрүҥэр тэҥинэн олук уонна муҥутуур чыпчаал буолбут өлбөт – сүппэт үгүс ахсааннаах айымньылары хаалларбыта.
Тулалыыр эйгэ, тус олох –хас биирдии суруйааччы айар үлэтин сүрүн төрүттэрэ. Поэт олоҕу көрүүтэ кини олорбут кэмин, тус биографиятын, төрөөбүт үөскээбит сирин, үлэтин – хамнаһын, эргимтэтин кытары арахсыспат ситимнээх. Анемподист Софронов айымньылара – кини тус олоҕун, ону таһынан дойдубут историятын сиэркилэтэ буолаллар. Анемподист Софронов олоҕун суолун туһунан сырдатта Профтехүөрэтээһин туйгуна Стручкова Галина Егоровна.














Кинигэни сырдатыы
Былыргы үйэлэртэн киһи аймах юристары көмүскүүр уонна буруйдуур өттүлэриттэн аттаран, дьиҥи көрдүүр ньыманы тобулан аныаха диэри туһанар. ол сиэринэн суруйааччы, юриспруденция ветерана Н.Ф.Борисов — Ньукулай Уус холуобунай дьыаланы, фольклору уонна прокурор, поэт М.А.Александров «Якут Манчаары» диэн драматическай поэматын сэргэ тутан оҥорбут ырытыыта Манчаары уустук, үгүс мөккүөрдээх, утарсыылаах уобараһын сонуннук, саҥалыы арыйар.

Общественнай түмсүү
"Дабайаан", "Түһүлгэ"
⚜️⚜️⚜️⚜️⚜️
Хотун Төҥүлү эбэ тула түөлбэлээн олорор нэһилиэктэр олохтоохторун уонна Төҥүлүттэн төрүттээх биир дойдулаахтарбыт улахан өйөбүллэринэн ылсыспыт дьыалабыт саҕаланна диэн биллэрэбит. Акылаат уурулунна, тутуу саҕаланна, үлэ тохтообокко бара турар. Балаҕаммыт силигин ситэн сүһүөҕэр турарыгар өссө да үтүө санааҕытын уҕарыппакка көмөлөһөргүтүгэр көрдөһөбүт.
«Дабайаан», «Түһүлгэ» түмсүүлэр,
бэс ыйын 25 күнэ 2021 сыл
✅ Көмөҕүтүн ыытар номергыт:
📲89141020085 Ольга Николаевна С. (сбербанк картатыгар сыһыарыылаах)
Улуу Кыайыы 76 сылыгар - 76 км сатыы хаамтылар







Төҥүлү орто оскуолатын учуутала, «СР физическай культураҕа уонна успуорка туйгуна», үрдүкү категориялаах физкультура учуутала Василий Семёнович Эверстов уол оҕону олоххо бэлэмнээх гына иитиигэ улахан болҕомтотун уурар. Ол курдук, ааспыт сылларга «Кыһыҥҥы сатыы похуот», «Кыайыы велопохуота» уонна уруккута «М. Горькай» аатынан созхоз бөһүөлэктэринэн уолаттары илдьэ айаҥҥа сылдьыбыта.
Василий Семенович быйылгы проегынан, улууспутугар «Герой сыла» биллэриллибитинэн, сахалартан бастакы Советскай Союз Геройа Ф.К. Попов 100 сааһынан , «Улуу кыайыы 76 сылыгар -76 килэмиэтири сатыы» похуоту, кулун тутар 19-21 күннэригэр, Төҥүлү- Бэдьимэ — Сыымах — Сыҥаһалаах — Сыымах — Сыырдаах (Сыымах — Бэдьимэ икки ардыгар баар сир) маршрутунан барыта 76 км сири хаамтылар.
Хаамыыга оскуолабыт «Хотой» военно-патриотическай кулуубун оҕолоро уонна аҕыйах волейболист уолаттар: Шелковников Саша, Егоров Алмаз (7 кылаастар), Гоголев Георгий, Стручков Айаал, Куличкин Артем, Кычкин Миша (9 кылаастар), Борисов Ян, Кычкин Федор (10 кылаастар) кытыннылар. Салайааччыларынан В.С. Эверстовы кытта ВПК эбии үөрэхтээһин учуутала Громов Сергей Альбертович сырытта.
Бастакы күн сарсыарда 8 чаастан саҕалаан Төҥүлүттэн Сыымахха диэри 50—чэ килэмиэтири хаампыттар.
Уһун айан кэнниттэн тиийбит оҕолору «Ф.К. Попов аатын сүгэр» Баатара оскуолатын кэллэктиибэ, үрдүк таһымнаахтык, олус үчүгэйдик көрсүбүттэринэн, түгэнинэн туһанан салайааччылар уонна оҕолор махталларын тиэрдэллэр.
Иккис күннэрин оҕолор Ф.К. Попов музейын көрүүтүттэн саҕалаабыттар. Герой туттубут малын, фроҥҥа ханан сылдьыбытын туһунан сэргээн иһиттилэр-көрдүлэр. «Хотой» ВПК бастыҥа Стручков Айаал Ф. К. Попов паартатыгар олорор чиэскэ тигистэ.
Салҕыы Герой фроҥҥа ыҥырыллан барбыт «Атыыр тириитэ» сайылыгар сылдьан, Фёдор Кузьмич 1942 сыллаахха, бэс ыйын 24 күнүгэр туруорбут остуолбатыгар сүгүрүйэн ааспыттар.
Киэһээ өттүгэр олохтоох оскуола оҕолоро тэрийбит тэрээһиннэригэр кытыннылар, волейбол оонньоотулар.
Үһүс күннэригэр 76 килэмиэтирдэрин толороору Сыырдаахха дылы сатыы кэлбиттэр. Утары оскуола массыыната көрсүбүт.
3 хонук иһигэр уолаттар, ыраах сири хаамартан сылайдаллар да сааскы салгыҥҥа дуоһуйа тыынан, сири-дойдуну астына көрөн, биир дойдулаах геройбут Федор Кузмич туһунан элбэҕи билэн-көрөн, саҥа доҕоттордонон, сэргэхсийэн, тус бэйэлэригэр улахан тургутууну ааһан сирэйдиин-харахтыын оттомурбут курдук буолбуттар. Салайааччыларбыт: «биһи эмиэ тургутууну аастыбыт», — диэн бэлиэтииллэр. Похуот кэмигэр төрөппүттэр ватсап группатын нөҥүө хаартысканан көрөн сибээһи тута олордубут. Мин саныахпар уол оҕону дьиҥнээх эр киһилии иитиигэ олус туһалаах похуот буолла диэн уолаттарбытынан киэн туттабыт. Салайааччыларбытыгар, биһиги оҕолорбутугар аҕалыы сыһыаҥҥыт иһин барҕа махтал тиэрдэбит.
Мария Гоголева, төрөппүт
Л.Н. Григорьевой 80 лет

Григорьева Люлия Николаевна, председатель Президиума Верховного Совета ЯАССр (1985-1990гг), заслуженный работник народного хозяйства Республики Саха (Якутия), председатель регионального отделения Союза пенсионеров РФ по Республике Саха (Якутия)
Проект "Библиотека" чтение, успех
☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️Төҥүлүтээҕи оҕо, Тарат, Доллу библиотекалара тэрийэр, бүтүн Россиятааҕы оҕо кинигэтин📚📙📕 нэдиэлэтин чэрчитинэн ыытыллыбыт
🌸🌸🌸🌸 Мэник -тэник оҕо саас👧🏻🧒🏻🌸🌸🌸🌸 4-5 саастаах оҕолорго аналлаах онлайн хоһоон күрэҕин түмүгэ:
☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️
Кылаан бириис- Баишев Саян (5 с.) Төҥүлүтээҕи «Олимпионик» оҕо сайдар киинэ
5 саастаахтарга:
🥇1м.- Петухов Эрхан (Төҥүлү, Олимпионик)
🥈2м.- Максимов Айтал (Тарат, Сулусчаан)
🥉3м.- Куличкин Айсен (Тумул, Куоласчаан)
🥉3 м. — Сорокин Арсен (Төҥүлү, Олимпионик)
☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️
4 саастаах оҕолорго
🥇1м.- Борисов Айтал (Төҥүлү, Олимпионик)
🥈2м.- Васильев Айхаан (Төҥүлү, Олимпионик)
🥉3м.- Плотникова Марина (Төҥүлү, Олимпионик)
☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️
Анал аат иҥэриллэр: М.Куличкина
«Хомпоруун Хотой» хоһоонун бөлөҕүнэн ааҕыы оҕолоро (Төҥүлү Олимпионик)
☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️☀️
Кыайбыт оҕолорго анал бириистэр, грамоталар, туоһу суруктар туттарыллыахтара, Куонкуруска барыта 26 оҕо кыттыыны ылла.
Кыттыбыт оҕолорго уонна уһуйаан иитээччилэригэр махтанабыт 👏🏻👏🏻👏🏻



Электронная библиотека
Кинигэ сүрэхтэниитэ
«Кыайбыттар суолларынан» хомуурунньук-кинигэ сүрэхтэниитэ
Төҥүлү орто оскуолатын «»Музейное дело» куруһуокка дьарыктанар үөрэнээччилэр өрөспүүбүлүкэҕэ, улууска ыытыллыбыт конференцияларга, ааҕыыларга кыттыбыт дакылааттарын мунньан, куруһуок салайааччыта, ветеран-учуутал Варламова Матрена Степановна уонна нэһилиэк библиотекатын оҕо салаатын үлэһитэ Петрова Лаана Алексеевна хомуурунньук-кинигэ оҥорон, төрөппүттэр спонсордаан, 20 ахсаанынан Майаҕа ИП Назарова А.А. бэчээттэтэтэн таһаардыбыт.
Тэрээһини Матрена Степановна куруһуокка тугунан дьарыктаммыттарын, туохха үөрэммиттэрин, араас музейдарга сылдьыбыттарын, оҕолорун ситиһиилэрин туһунан сиһилии кэпсээн саҕалаата.
Нэһилиэкпит баһылыга Данилов Гаврил Гаврильевич оҕолорго эҕэрдэ тылын таһынан, нэһилиэкпит сорох даталарын, түгэннэрин чуолкайдыыр көрдүүр-чинчийэр үлэбитигэр кыттыһын диэн ыҥырда.
Оскуолабыт директора Сотников Вячеслав Егорович улахан үлэ оҥоһуллубутун, оҕолор араас таһымнаах НПК-ҕа, ааҕыыларга куруутун миэстэлэһэн оскуолаларын аатын ааттаталларын тоһоҕолоон бэлиэтээтэ, барыларыгар оскуола аатыттан грамота туттарда уонна мантан саас Чөркөөх музейын көрө баралларыгар автобуһунан хааччыйарын биллэрдэ.
Харда тылы төрөппүттэр: Стручкова Вера Алексеевна, Баишева Любовь Александровна, Гаврильева Вера Николаевна, учууталлар, оҕолор эттилэр. 11-с кылаас үөрэнээччитэ Николаев Анатолий сэрии тематыгар викторина ыытта.
Көрдүүр-чинчийэр үлэҕэ көхтөөхтүк кыттыбыттарын, оскуола музейын сайдыытыгар кылааттарын иһин Прибылых Сахаайа, Свинобоев Тарас, Черкашина Алина Саха Республикатын «Республикатааҕы норуот айымньытын дьиэтэ» автономнай тэрилтэттэн; Баишева Олеся, Гаврильев Женя улуустааҕы үөрэх управлениятыттан (Черкашина И.В.); Горохова Вика, Максимова Сайыына, Шарин Коля И.М. Сосин аатынан улуус библиотечнай ситимиттэн (Корнилова Е.С.); Гаврильева Настя, Куличкин Витя, Кычкин Сеня, Николаев Толя, Романов Алгыстаан «Төҥүлү нэһилиэгэ» МТ-тэн (Данилов Г.Г.); Павлова Иванна, Сивцев Асхар «Доллу нэһилиэгэ» МТ-тэн (Сивцев Н.П.) грамоталары, махтал суруктары туттулар.
















Айар үлэ - төрөөбүт дойдубут саргыта

Саха киһитэ ураты өрө күүрүүлэх санаатын уус-ураннык айар-хоһуйар дьоҕурдааҕын бэрт былыргыттан бэлиэтии көрбүттэрэ. ол иһин саха литературата поэзиянан саҕаламмыта, сайдыбыта.


















